مرند یکی از شهرهای زیبا و تاریخی استان آذربایجان شرقی است. این شهر با جمعیت 245 هزار نفر بعد از تبریز و مراغه سومین شهر پرجمعیت استان آذربایجان شرقی به شمار میرود. شهر مرند قدمتی شش هزار ساله دارد و به واسطه تاریخی غنی، دارای اماکن تاریخی و باستانی فراوانی است که بخشی از این اماکن در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است. علاوه بر آثار تاریخی این شهر دارای جاذبههای طبیعی و تفریحی بسیاری از جمله آبشار آسیاب خرابه و پیست اسکی یام است که سالانه مقصد مسافران بسیاری از داخل و خارج از کشور است. مرند در منطقهای کوهستانی واقع شده است و به سبب همین موقعیت جغرافیایی که دارد از نظر آب و هوا به شهر چهار فصل معروف است. بنابراین بهترین زمان سفر به مرند در هر فصلی و یا هر زمانی جذابیت خاص خودش را دارد.
مرند در 65 کیلومتری شمال غربی تبریز، واقع شده است، مرند شاهراه ارتباط بین ایران و اروپاست، این شهر زیبا از شمال به رود ارس و از شرق با شهر اَهر هممرز است. جالب است بدانید نخستین شهرداری الکترونیک ایران در شهر مرند ایجاد شد.
تاریخچه مرند
شهر مرند هویت تاریخی داشته و سابقه شهرنشینی در آن به اواسط هزاره سوم پیش از میلاد بازمیگردد. نام این شهر از کلمات مادوند و مارند به معنی محل زندگی مادها برگرفته شده است و بطلیموس که یکی از جغرافیدانان یونانی بوده به این دلیل که مرند یکی از آبادترین شهرها بوده، این شهر را ماندگار نامیده است.
فرهنگ و آداب و رسوم شهر مرند
مرند دارای مردمانی مهماننواز، اصیل و نجیب است. این شهر نیز همانند دیگر شهرهای ایران دارای آداب و رسوم خاص خودش است. اگرچه برخی از این آیینها و رسمها در تمامی سرزمین ایران یکسان اجرا میشود اما برخی به خود شهر مردم و روستاهای توابع این شهر اختصاص دارد. از جمله میتوان به مراسم نوروز، شب چله، چهارشنبه سوری، مراسمهای عزاداری در ماه محرم، مراسمات مذهبی، سیزده به در و غیره اشاره کرد. در شبهای یلدا علاوه بر اینکه مردم شیرینی و انواع میوه و خشکبار تهیه کرده و این شب طولانی را در کنار هم جشن میگیرند، در پشتبامها نیز آتش روشن کرده و تیراندازی نیز انجام میدهند. در چهارشنبه آخر سال نیز برخی از اهالی این شهر رسم شال اندازی (شال ساللاما) دارند. در این روز کودکان و نوجوانان بر پشتبام خانهها رفته و شال خود را به پایین میاندازند، صاحبخانه نیز مقداری شیرینی و آجیل به رسم عیدی به شال آنها میبندد و آنها شال را بالا میکشند. فرستادن خنچه برای نوعروسان در شب چله و چهارشنبه سوری نیز از دیگر مراسمات رایج مردم شهر مرند است.
روستاهای شهر مرند
شهر مرند در مرکز شهرستان مرند و در 65 کیلومتری شمال غرب تبریز واقع شده است. این شهر در محور ارتباطی آسیای میانه و اروپا قرار گرفته و به عنوان یکی از شهرهای مهم و بزرگ استان آذربایجان شرقی شناخته میشود. در شهر مرند روستاهای متعددی قرار گرفته که هر کدام زیباییها و جاذبههای دیدنی فراوانی دارند که در زیر نام معروفترین روستاهای این شهر برای شما ارائه شده است.
- آرباتان
- آغکهریز
- ابرغان
- اردکلو
- اصلیکندی
- النجق
- امیرآباد
- انامق
- اویندین
- باروج
- بنگین
- بهرام
- پیام
- پیراسحق
- پیربالا
اقتصاد شهر مرند
شهر مرند در زمینه کشاورزی دارای توانمندیهای بسیاری است. به همین دلیل اقتصاد بیشتر مردم این شهر بر پایه کشاورزی است. مهمترین محصولات کشاورزی و باغی شهر مرند شامل زردآلو، انگور، سیب، محصولات زراعی از جمله گندم، جو، زعفران، سیفیجات، سبزی و حبوبات است که علاوه بر استفاده داخلی به دیگر شهرها و کشورهای دیگر نیز صادر میشود. در کنار کشاورزی، دامداری نیز بخشی دیگری از اقتصاد مرند را پوشش میدهد.
مرند شهری چهار فصل است و دارای آب و هوای گرم و معتدل در تابستان و هوای سرد و کوهستانی در زمستان است. میانگین دمای سالانه شهر مرند بین 22 تا 37 درجه سانتیگراد بوده و میزان بارندگی سالانه در این شهر نیز نامناسب و متفاوت است و بین 220 میلیمتر تا 370 میلیمتر در سال متغیر است. اقلیم نقش مهمی در پوشش گیاهی هر منطقه دارد و به همین دلیل پوشش گیاهی این منطقه نیز بستگی به وضعیت طبیعی آب و هوا دارد. به این صورت که میزان بارندگی فراوان و آب و هوای مساعد در این شهر موجب پیدایش پوشش گیاهی ممتد و پیوسته میشود، اما اگر میران بارندگی کم و نامناسب باشد این شهر از پوشش گیاهی ممتدی برخوردار نخواهد بود.
بهترین زمان سفر به مرند
شهر زیبای مرند جزو شهرهای چهار فصل ایران میباشد. این شهر در فصل بهار هوایی خنک و ملایم؛ در تابستان هوایی گرم و خشک؛ در پاییز آبوهوایی سرد و پر باران و در فصل زمستان، هوایی بسیار سرد و البته برفی دارد. مرند در فصل زمستان تقریبا پوشیده از برف میشود. بنابراین بهتر است اگر قصد سفر به مرند در فصل زمستان را دارید حتما خودروی خود را مجهز نموده تا در جادههای نسبتا خطرناک آن دچار مشکل نشوید. اما از نظر گردشگری بهترین فصل بازدید از جاهای دیدنی مرند، فصل بهار و تابستان میباشد.
جاهای دیدنی مرند
از جاهای دیدنی مرند میتوان به مسجد پیر بالا، کلیسای هوانس مقدس، آبشار پیر بالا، آتشکده مانداگارنا، مسجد جامع مرند، گردنه پیام، منطقه شکار ممنوع یکانات، آبشار عیشآباد، منطقه محافظتشده علمدار داغی، قلعه سن سارود، حمام قاضی، حمام حاجی موسی و آرامگاه پیر خاموش اشاره کرد. این شهر دارای جاهای دیدنی دیگری است که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.
کاروانسرای شاه عباسی
در بخش مرکزی شهرستان مرند و در راه ابریشم روستایی به نام پیام قرار دارد که برای بازدید از کاروانسرای شاه عباسی، بزرگترین کاروانسرای شمالغربی کشور باید به آن جا بروید. قدمت این کاروانسرا به دوران صفویه و مغول میرسد. به دلیل قرارگیری کاروانسرای شاه عباسی در منطقهای خوش آبوهوا و در مسیر ایران به اروپا هر ساله گردشگران بسیاری از آن دیدن میکنند.
از جاهای دیدنی مرند میتوان به طاق و قلعه هلاکو اشاره کرد که 900 متر مربع وسعت دارد و معماری آن به سبک مغول میباشد. بنا تماما از آجر و سفال ساخته شده است. تزیئنات به کار رفته در بنا شامل کاشیکاریهای فیروزهای و خطوط کوفی میباشد. قدمت این بنا را به 1000 سال پیش از میلاد مسیح نسبت میدهند.
پیست اسکی یام
روستای یام در منطقه کوهستانی میشو قرار دارد و دارای پیست اسکی معروفی به اسم یام است که از اصلیترین مکانهای گردشگری مرند است. به دلیل آبوهوای مطلوب و چشماندازهای بینظیر این مکان هر ساله گردشگران زیادی در فصل تابستان و زمستان از آن بازدید میکنند.
روستای زنوزق
در دامنه کوه قلعه، روستای بسیار زیبا و پلکانی به نام زونوزق وجود دارد. این روستا با آبوهوای بسیار معتدلی که دارد دارای باغهای میوه مانند باغ سیب، زردآلو و گلهای زیبایی است به همین علت این روستا بسیار سرسبز است و پیشنهاد میشود در صورت سفر به مرند حتما از این روستای زیبا دیدن کنید.
روستا و غار دوگیجان
در بالاترین نقطه مرند، روستایی زیبا به نام دوگیجان وجود دارد که دارای چشماندازهای زیبا و غاری خارقالعاده است. این غار در ارتفاع 2200 متری از سطح دریا قرار دارد و دهانه غار بسیار باریک است. البته بعد از ورود به غار، ارتفاع در برخی نقاط به پنج متر نیز میرسد. این غار دارای دو دهلیز بالا و پایین است. پس از ورود، تالاری بزرگ قرار دارد که فاقد تزیینات غاری است. برای رفتن به غار دو مسیر دارید، یک مسیر مالرو و دیگری مسیر دره که باید پیاده این مسیر را طی کنید.
روستای اویندین
در 80 کیلومتری شهر مرند روستایی خوش آب و هوا به نام اویندین وجود دارد که جاذبههای فراوانی از جمله: چشمههای آب معدنی با خواص درمانی، گورستان تاریخی دوزلاخ، صخرههای عظیم و تاریخی قرار دارد که آن را به یکی از قطبهای گردشگری اصلی مرند تبدیل کرده است.